Κατά τη διάρκεια του ρινικού πλυσίματος ή της ρινικής έκπλυσης, η ρινική κοιλότητα καθαρίζεται με υγρό (συνήθως αλατούχο διάλυμα). Αυτό γίνεται για την απομάκρυνση των μικροβίων, της βλέννας και άλλων ρινικών εκκρίσεων. Διαβάστε παρακάτω όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις ρινοπλύσεις. Πότε είναι απαραίτητες, πώς τις κάνουμε και ποιοι είναι οι κίνδυνοι.
Τι είναι η ρινόπλυση;
Με την ρινόπλυση, εισάγεται υγρό στη ρινική κοιλότητα με σκοπό να καθαριστεί από μικρόβια, βλέννα και άλλες ρινικές εκκρίσεις. Το υγρό που συστήνεται σε αυτή την περίπτωση είναι γενικά ένα αλατούχο διάλυμα που έχει κατάλληλη συγκέντρωση άλατος για τον οργανισμό και δεν ερεθίζει τον ρινικό βλεννογόνο.
Πότε κάνουμε ρινικές πλύσεις;
Στην περίπτωση κρυολογήματος οι ρινοπλύσεις μπορούν να ανακουφίσουν μιας και δρουν απομακρύνοντας τη βλέννα, άλλες εκκρίσεις καθώς και διάφορα παθογόνα από τη ρινική κοιλότητα. Οι ρινοπλύσεις έχουν νόημα στις περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος, μόνο όταν οι βλεννογόνοι της μύτης δεν είναι πρησμένοι. Σε αντίθετη περίπτωση, το υγρό που χρησιμοποιείτε για τη ρινόπλυση (αλατούχο διάλυμα) δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τη μύτη. Σε αυτήν την περίπτωση, χρησιμοποιείστε ένα αποσυμφορητικό σπρέι και στα 2 ρουθούνια και περιμένετε μέχρι να ξεβουλώσουν και τα δυο ρουθούνια.
Ποτέ έχουν αντένδειξη οι ρινοπλύσεις;
Δε θα πρέπει να κάνετε ρινοπλύσεις σε περίπτωση ρινορραγίας, τραυματισμού της μύτης ή των ιγμόρειων.
Σε σοβαρές φλεγμονές των ιγμόρειων με πυώδεις εκκρίσεις συμβουλευτείτε οπωσδήποτε τον γιατρό σας πριν κάνετε ρινοπλύσεις.
Πως γίνονται οι ρινοπλύσεις;
Για τις ρινοπλύσεις μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια φιάλη όρο και μια σύριγγα (το μέγεθος της σύριγγας εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού), έτοιμες αμπούλες με φυσιολογικό όρο ή συσκευές ρινοπλύσεων που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Οι συσκευές αυτές έχουν συνήθως ένα ρινικό εξάρτημα με μέγεθος κατάλληλο για το ρουθούνι. Για να πραγματοποιήσετε μια ρινόπλυση τοποθετείτε το ρινικό εξάρτημα αυτό ή τη σύριγγα στο ρουθούνι πάνω από το νεροχύτη ή τη μπανιέρα και γέρνετε το σώμα σας προς τα εμπρός. Καλό θα είναι το στόμα να παραμένει ανοιχτό κατά τη διάρκεια της ρινόπλυσης. Το ρινικό διάλυμα έκπλυσης θα καθαρίσει τη ρινική κοιλότητα και θα βγει από το άλλο ρουθούνι.
Η διαδικασία της ρινόπλυσης είναι συνήθως δυσάρεστη για τα παιδιά. Για αυτόν τον λόγο, καλό θα ήταν οι γονείς να δίνουν το παράδειγμα κάνοντας μια ρινόπλυση στον εαυτό τους πριν παροτρύνουν τα παιδιά να κάνουν και εκείνα. Στα μικρά παιδιά και τα βρέφη τις ρινοπλύσεις θα πρέπει να τις κάνουν οι γονείς.
Πόσο συχνά μπορώ να κάνω ρινοπλύσεις;
Σε περιπτώσεις φλεγμονών όπως είναι το κοινό κρυολόγημα ή η ιγμορίτιδα, αρκετές φορές την ημέρα (τουλάχιστον 3 φορές). Για την ακριβή συχνότητα των ρινοπλύσεων ημερησίως ρωτήστε τον γιατρό σας. Σε περιπτώσεις οξείας ιγμορίτιδας η διαδικασία δε θα πρέπει να ξεπερνά τη μια εβδομάδα.
Ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα συστήνεται να κάνουν μια ρινόπλυση κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια της αλλεργικής εποχής, ώστε να απομακρύνουν τη γύρη και να ανακουφιστούν από τα συμπτώματα της αλλεργίας. Αντίθετα, ασθενείς που έχουν αλλεργία στη σκόνη του σπιτιού, συστήνεται μια ρινόπλυση το πρωί. Εάν δεν είστε σίγουροι για τη συχνότητα και τον τρόπο ρινόπλυσης, ρωτήστε τον γιατρό σας.
Προληπτικές ρινοπλύσεις. Βοηθούν;
Μερικοί γονείς συνηθίζουν να κάνουν ρινοπλύσεις στα παιδιά τους καθημερινά σαν ένα είδος ρουτίνας όπως πχ το βούρτσισμα των δοντιών. Πόσο χρήσιμες είναι όμως οι καθημερινές ρινοπλύσεις για την πρόληψη φλεγμονών των παραρρίνιων κόλπων και κρυολογημάτων;
Οι πνευμονολόγοι του Γερμανικού Ιδρύματος Πνευμονολογίας (DLS) υποστηρίζουν πως δε θα πρέπει για κανέναν λόγο να γίνονται καθημερινές ρινοπλύσεις ρουτίνας, καθώς αυτό κάνει περισσότερο κακό, παρά καλό. Σύμφωνα με τον καθηγητή Harald Morr, πρόεδρο του Γερμανικού Ιδρύματος Πνευμονολογίας, όποιος κάνει ρινοπλύσεις καθημερινά και χωρίς να συντρέχει λόγος, μπορεί να προκαλέσει εξασθένηση της ανοσοποιητικής προστασίας της μύτης.
Ο ρινικός βλεννογόνος περιέχει σημαντικά ανοσοκύτταρα που παράγουν αντισώματα, όπως η ανοσοσφαιρίνη IgA και IgG, η λακτοφερρίνη, η λυσοζύμη κα και των οποίων η σύσταση αλλάζει όταν η περιοχή ξεπλένεται συνεχώς. Επιπλέον, το συνεχές πλύσιμο με υπερτονικό (καθώς και με υποτονικό) αλατούχο διάλυμα βλάπτει το επιθήλιο της μύτης. Το επιθήλιο αυτό αποτελείται από εκατομμύρια κύτταρα με “τρίχες” που κινούνται ρυθμικά, δουλειά των οποίων είναι να μεταφέρουν σωματίδια σκόνης και βακτήρια που έχουν εισέλθει στο σώμα προς τα έξω. Επομένως, εάν διαταραχθεί η ανοσολογική προστασία και η λειτουργία καθαρισμού του ρινικού βλεννογόνου, οι λοιμώξεις δεν μπορούν πλέον να αποτραπούν τόσο αποτελεσματικά.
Είναι αποδεδειγμένο ότι οι ρινοπλύσεις ρουτίνας, ενθαρρύνουν τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, προειδοποιεί ο Morr. Σύμφωνα με μια μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Αλλεργίας, Άσθματος & Ανοσολογίας στο Μαϊάμι, σε 68 ασθενείς που έπασχαν από επαναλαμβανόμενες ρινικές λοιμώξεις και οι οποίοι έκαναν καθημερινές ρινοπλύσεις με αλατούχο διάλυμα, η συχνότητα των λοιμώξεων εξετάστηκε για 12 μήνες κατά τη συνεχή καθημερινή ρινική πλύση και για 12 μήνες μετά τη διακοπή των καθημερινών ρινοπλύσεων. Η συχνότητα των επαναλαμβανόμενων ρινικών λοιμώξεων μειώθηκε κατά 63 τοις εκατό, όταν οι συμμετέχοντες στη μελέτη σταμάτησαν τις καθημερινές ρινοπλύσεις.
Dr. med. Δημήτριος Κωνσταντέλος