Αποθηλασμός: Οδηγός για γονείς με αγάπη και φροντίδα

Ο αποθηλασμός είναι ένα σημαντικό στάδιο στη σχέση μαμάς–παιδιού. Δεν σημαίνει μόνο το τέλος του θηλασμού, αλλά και μια νέα αρχή: το παιδί σας ανακαλύπτει άλλες μορφές τροφής και εσείς βρίσκετε νέους τρόπους να συνδεθείτε μαζί του. Κάθε οικογένεια έχει τον δικό της ρυθμό και δεν υπάρχει «σωστό» ή «λάθος».

Πότε και γιατί να σταματήσω τον θηλασμό;

Ο αποθηλασμός σημαίνει ότι το μωρό σας συνηθίζει σιγά-σιγά να μην τρέφεται

αποκλειστικά με μητρικό γάλα. Ο χρόνος και οι λόγοι είναι πολύ προσωπικοί – εξαρτώνται από εσάς, το μωρό σας και τις συνθήκες.

Μπορεί να γίνει επειδή το μωρό δείχνει ενδιαφέρον για φαγητό, επειδή εσείς θέλετε να ξαναβρείτε την ανεξαρτησία σας ή λόγω κάποιου θέματος υγείας. Υπάρχουν και περιπτώσεις που ο θηλασμός είναι δύσκολος από την αρχή και η μαμά αποφασίζει να τον σταματήσει νωρίτερα. Όλες οι επιλογές είναι σεβαστές.

Ο σωστός χρόνος για τον αποθηλασμό

Τον κατάλληλο χρόνο μπορείτε να τον βρείτε μόνο εσείς και το μωρό σας. Ο ΠΟΥ και πολλοί ειδικοί συνιστούν αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους 6 μήνες  και στη συνέχεια σταδιακή εισαγωγή στερεών τροφών, παράλληλα με τον θηλασμό μέχρι τα 2 χρόνια ή και περισσότερο.

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μη συνεχίσετε να θηλάζετε και μετά τον πρώτο χρόνο, αρκεί το παιδί σας να καλύπτει τις διατροφικές του ανάγκες και από άλλες τροφές.

Προϋποθέσεις για έναν ομαλό αποθηλασμό

Διαλέξτε μια περίοδο χωρίς άλλες δυσκολίες. Αν το μωρό είναι άρρωστο, βγάζει δόντια ή μόλις έχει εμβολιαστεί, ο θηλασμός του προσφέρει άνεση και παρηγοριά.

Επίσης, δεν είναι ανάγκη να σταματήσετε μόνο και μόνο επειδή επιστρέφετε στη δουλειά.

Σταδιακός αποθηλασμός βήμα-βήμα

Η πιο ήπια και ασφαλής διαδικασία είναι να γίνει σταδιακά. Έτσι αποφεύγετε τον πόνο, τη μαστίτιδα και βοηθάτε το μωρό να προσαρμοστεί πιο εύκολα.

Μερικά βήματα που βοηθούν:

• Αντικαταστήστε κάθε εβδομάδα ένα γεύμα θηλασμού με στερεά τροφή ή μπιμπερό.

• Ξεκινήστε από το γεύμα που είναι λιγότερο σημαντικό για το παιδί (π.χ. μεσημέρι ή απόγευμα).

• Μην ξεκινήσετε με το βραδινό, γιατί το συνδέει με τον ύπνο και την ασφάλεια.

• Δώστε πρώτα λίγη στερεά τροφή και μετά θηλάστε, ώστε να μειωθεί η ζήτηση.

• Αν είναι κάτω από 5 μηνών, αντικαταστήστε με μπιμπερό αντί για στερεά τροφή.

  
  

Μικρά βοηθήματα για μείωση της παραγωγής:

• Τσάι φασκόμηλου ή μέντας.

• Σφιχτός στηθόδεσμος ή δέσιμο με ύφασμα.

• Κρύες κομπρέσες (ποτέ απευθείας στο δέρμα).

• Ελαφρύ μασάζ μόνο αν υπάρχει πίεση.

Όταν το μωρό δεν θέλει να αποθηλάσει

Για το μωρό, το στήθος είναι και αγκαλιά, όχι μόνο τροφή. Είναι φυσικό να δυσκολεύεται να το αποχωριστεί. Μπορείτε να δοκιμάσετε:

• Να αλλάξετε θέση θηλασμού ώστε να είναι λιγότερο άνετη.

• Να το ταΐσετε όταν είναι χαρούμενο και όχι πολύ πεινασμένο.

• Να μειώσετε σταδιακά τη διάρκεια κάθε θηλασμού.

• Να χρησιμοποιήσετε αντλημένο μητρικό γάλα για πιο ομαλή μετάβαση.

• Να αφήσετε τον μπαμπά να αναλάβει ταΐσμα ή παρηγοριά.

Να περιμένετε πισωγυρίσματα, ειδικά σε περιόδους ασθένειας ή οδοντοφυΐας. Είναι φυσιολογικό.

Το στήθος κατά και μετά τον αποθηλασμό

Καθώς μειώνεται η ζήτηση, το σώμα παράγει λιγότερο γάλα και το υπόλοιπο απορροφάται σταδιακά. Μπορεί να νιώσετε σκληρύνσεις, αλλά συνήθως φεύγουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αν πονάτε, βοηθούν κομπρέσες με γιαούρτι. Αποφύγετε την άντληση, γιατί παρατείνει την παραγωγή.

Σε περίπτωση ανάγκης: Φάρμακα για τον αποθηλασμό

Αν, παρά τις φυσικές μεθόδους, δυσκολεύεστε, ο γυναικολόγος σας μπορεί να σας δώσει φάρμακο που μειώνει την παραγωγή της προλακτίνης, της ορμόνης του θηλασμού.

Μετά τον αποθηλασμό

Κατά τον θηλασμό καίγατε περισσότερες θερμίδες. Μετά τον αποθηλασμό, αυτές οι θερμίδες δε «φεύγουν» τόσο εύκολα, γι’ αυτό χρειάζεται λίγη προσοχή στη διατροφή. Μερικές γυναίκες, αντίθετα, χάνουν βάρος λόγω απώλειας υγρών.

Και κάτι σημαντικό: ο θηλασμός δεν προστατεύει από την εγκυμοσύνη. Συζητήστε έγκαιρα με τη γυναικολόγο σας για την κατάλληλη αντισύλληψη.

Τα συναισθήματα μετά τον αποθηλασμό

Ο αποθηλασμός είναι και συναισθηματική μετάβαση. Η μείωση της ωκυτοκίνης μπορεί να φέρει εναλλαγές διάθεσης, και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό.

Να είστε τρυφερή με τον εαυτό σας, δώστε στο παιδί σας πολλή αγκαλιά και παιχνίδι, και ζητήστε στήριξη από τον σύντροφό σας ή φίλους. Η αγάπη και η σύνδεση δεν τελειώνουν με το θηλασμό – απλώς εκφράζονται με άλλους τρόπους.

✨ Να θυμάστε: κάθε οικογένεια έχει τον δικό της ρυθμό. Όποια απόφαση κι αν πάρετε για τον αποθηλασμό, είναι η σωστή για εσάς και το παιδί σας.

Dr. med. Δημήτριος Κωνσταντέλος